طایفه نُه زهی/9زهی/نخودزهی/نُهودزهی
طایفه نه زهی(نخودزهی به زبان بلوچی=نُهودزهی) یکی دیگرازطوایف بزرگ بلوچستان است که جزء پراکنده ترین طوایف است که پراکندگی جمعیت این طایفه اکنون هم درسرحد ومکران وهم درپاکستان است که اصالتشان به چاگی جایی که مزار جدشان شیخ بلانوش است برمی گردد و اکنون مرکزیت این طایفه بیشتر در خاش و سراوان و قسمت هایی از پاکستان می باشد.
نسب طایفه نهودزهی به مانند طوایف بلانوشی دیگر به شیخ حسن بلانوش می رسد که وی ازنوادگان امام حسن مجتبی می باشند ونسبشان به حضرت علی(رض)می رسدکه ازسادات هستند وبه همین دلیل است که به طوایف مربوط به او قوم سید بلانوشی میگویند.
***چون شکر و دلشاد و نخود در زمان خویش سردار 9 قوم و طایفه بوده اند به همین دلیل اغلب به این طایفه، طایفه نه زهی & 9 زهی گفته می شود. ***
به همین دلیل در بین اقوام بلوچ این طایفه بزرگ را به نام طایفه معروف نه زهی می شناسند و همچنین اسم جد این طایفه سردار نهود بوده که به این دلیل هم به این طایفه،طایفه نهودزهی هم میگویند.
سردارنهود اولین شخصی بوده است که قدیمی ترین چاه های آب را در شهرستان سراوان و در حدود چند قرن پیش حفر نموده است که هنوز هم آن چاه ها وجود دارند و هرچند وقت یک بار توسط افراد این طایفه حفاری می شوند تا آب آنها خشک نشود و اکنون هم دارای آب هستند!
چاه اصلی کمی پایین تر از گشت و پسیل قرار دارد که اکنون دارای روستایی به نام چاه نخود است که افراد طایفه نهود زهی و گمشاد زهی در این روستا زندگی می کنند و چاه دیگر در پشت،کوه دوربُن قرار دارد که فقط افراد طایفه نه زهی مالکیت آن را دارا هستند.
به همین دلیل در سراوان و در بین بزرگان،سردار نهود به اولین کسی که در سراوان،قدیمی ترین چاه ها را حفر کرده است معروف است.
پراکندگی جمعیت این طایفه بیشتردرشهرستان های
خاش:منطقه کوه بیرک ومرنتاک،شهرک اسپه،پالیزان، پی گل،گونیچ،گِرد،کوچگ و کاروندر خاش و..
ایرانشهر:سرزه،علی آباد،سردرگان،ابتر،بزماهی و...
سراوان:روستای دهی(دیهی)،کافه بلوچی،مهرستان(مگس)،آپتان،گنوک،بخشان،هیدوچ، آشار،اطراف ایرافشان،بم پشت،جالق(جالک)،ناهوک،بند سیاهان،ازگندی،گلوکان و...
سرباز،دلگان(گل مورتی)
وپاکستان: پنج گور، صاحب کهن ،سمسوری ،اطراف ماشکید و پنچگور و... می باشد
تیره های این طایفه بیشتردرروستاها واطراف این شهرها زندگی می کنندونکته ی جالب درمورد این طایفه این است که به جز یک تیره ازاین طایفه که درسراوان زندگی می کنندکه فامیلی آنها سجلا نخودزهی یا نخودیان می باشدبقیه ی تیره ها یافامیلیشان ازبزرگان این طایفه گرفته شده است یابه دلیل وصلت باطوایف دیگرسجلا فامیلیشان به فامیل آن طوایف است
وبه همین دلیل است که اکثرمردم نام این طایفه راکمترشنیده اند(البته بزرگان طوایف سرحد و مکران این طایفه رابه خوبی میشناسند)ولی امروزه دربین مردم بیشتر،تیره های طایفه نه زهی نام آشناهستندکه برخی ازاین تیره هاعبارتنداز:
(محمودزهی-شهدادزهی-عبدل زهی-واجداد زهی-سندکزهی-الله رسان زهی-رستم زهی و...)
تیره ها یا پس رند های طایفه نه زهی:
طایفه نخودزهی&نُهودزهی دارای تیره های زیادی است که مهمترین آنها عبارتنداز:
۱-الله رسان زهی:ساکن درخاش،شهرک اسپه.کله گرمُک.شندی آباد(کهورُک) ودامنه کوه بیرک و
روستاهای:محمدآباد.میرزابادو...
۲-محمودزهی:ساکن درخاش:پیگل،گرد،اسپه،کاروندر،کوه بیرک،کوچگ وایرانشهر،علی آباد،سرزه و...
3- سندکزهی:ساکن در خاش،گونیچ وکوچِگ(دشت)،گِرد وایرانشهر،علی آباد،سرزه و سراوان،مهرستان(مگس)،ماشکیل،آپاتان،کنوک واطراف ماشکید،پنج گور و سمسوری پاکستان و...
4-دامنی:ساکن درسراوان و روستای دهی(دیهی)وسرباز،آشاروپنجگورپاکستان،کافه بلوچی،اطراف نسکندوگروک ودوکی،ناک پهن و...
*5-شهدادزهی & شه دازهی(بهزادزهی و وابسته به محمودزهی)ساکن درپالیزان،پستاگ،پسکوه،رسول آباد،حق آبادوروستاهای اطراف دامنه کوه بیرک خاش
6-عبدل زهی:ساکن درایرانشهر و اطراف کوه بیرک خاش واسپه وکوچِگ(دشت)،وسوران،پسکوه،مگس(مهرستان) و...
7- واجداد زهی:ساکن در سراوان،ناهوک،جالک/جالق،بندسیاهان و...
*8- شهداد زهی:ساکن درایرانشهر،ابترو بزماهی و...
9- رستم زهی(وابسته به تیره سندکزهی):ساکن در سراوان و روستاهای اطراف
+ گمشادزهی:(وابسته به تیره سندکزهی) ساکن در ماشکید/ماشکیل,آپاتان و سوران...
+ دُرازهی:(وابسته به تیره سندک زهی) متمایزباطایفه درازهی درسراوان و ساکن در مهرستان(مگس/زابلی) و سراوان
+ شهلی بر:(وابسته به تیره محمودزهی) ساکن درخاش،کوه بیرک و روستاهای اطراف و...
مانند:شهید کمبرفرزند حاجی عیسی شعلی بر و شاعر معروف سرحدی،شاعر خدامراد شهلی بر
+ نخودزهی/نخودیان:(سجلا نهودزهی و از تیره دامنی) ساکن درمنطقه بخشان سراوان نزدیک بسیج وناصر آباد و روستاهای سراوان...
+ حملی(هملی):(وابسته به تیره دامنی و سندک زهی) ساکن درسرباز واطراف که سجلا فامیلیشان حملی است و جدا و متمایز با حملی های طایفه جمشیدزهی در سرباز هستند.
برخی از تیره های طایفه نهودزهی که سجلاً فامیل دیگری دارند:
+++فامیل هایی که با علامت + در بالا معرفی شده اند تیره هایی از طایفه نه زهی به صورت سجلی این فامیل را دارا هستند و به دلیل وصلت و وابستگی طایفه نهودزهی با این اقوام فامیل برخی از تیره های این طایفه سجلا به فامیلی گمشادزهی،شهلی بر،درازهی و... میباشد اما اصالتا وابسته به طایفه نه زهی هستند.+++
*-دارای 2 تیره شهدادزهی:توضیح چندسطر پایین تر
ارتباط نسبی طایفه نخودزهی با طوایف دیگر :
مرتضی دهواری